Inox được biết đến là vật liệu bền, sáng bóng, chống gỉ sét và ăn mòn tốt, được sử dụng để sản xuất nhiều thiết bị trong gia dụng, công nghiệp. Tuy nhiên, khả năng dẫn điện của inox vẫn là một dấu hỏi lớn với nhiều người. Vậy inox có dẫn điện không? Khả năng dẫn điện như thế nào? Có nguy hiểm với người sử dụng hay không?
Bài viết này sẽ giải đáp thắc mắc “inox có dẫn điện hay không”, yếu tố ảnh hưởng đến khả năng dẫn điện cũng như các ứng dụng của inox trong môi trường điện. Hãy cùng theo dõi nhé.
Inox là gì? Thành phần và đặc tính của inox
Để biết inox có dẫn điện hay không, cần nắm rõ các đặc tính cũng như thành phần cấu tạo của hợp kim này.
Inox, hay thép không gỉ là hợp kim của sắt chứa tôi thiểu 10.5% Crom, cùng các nguyên tố khác như Cacbon, Niken, Mangan, Silic, Nito, (Molypden) với hàm lượng không cố định, tạo nên các loại inox với đặc tính khác nhau.
Tại Việt Nam, các mác thép được sử dụng phổ biến là inox 304, 316, 201. Bạn có thể tham khảo thành phần cấu tạo của các loại inox này qua bảng dưới đây:
| Thành phần hoá học | Inox 304 | Inox 316 | Inox 201 |
| Crom (Cr) | 18.0 – 20.0% | 16.0 – 18.0 % | 16.0 – 18.0 % |
| Carbon (C) | 0.07 % | ≤ 0.08 % | 0.15% |
| Niken (Ni) | 8.0 – 10.5 % | 10.0 – 14.0 % | 3.5 – 5.5 % |
| Mangan (Mn) | 2.0 % | ≤ 2.0 % | 5.5 – 7.5 % |
| Silic (Si) | 0.75% | ≤ 0.75 % | 1.0 % |
| Phốt pho (P) | 0.045 % | ≤ 0.045 % | 0 |
| Molypden (Mo) | 0 | 2.0 – 3.0 % | 0 |
| Nito (N) | 0 | ≤ 0.10 % | 0.25% |
| Lưu huỳnh (S) | 0.03 % | ≤ 0.03 % | 0.03% |
| Sắt (Fe) | Còn lại | Còn lại | Còn lại |
Sự kết hợp và thay đổi của thành phần hoá học tạo nên các đặc điểm khác nhau, kể cả khả năng dẫn điện. Một số đặc tính vượt trội như sau:
- Chống ăn mòn, gỉ sét tốt, đặc biệt là inox 304, inox 316.
- Độ bền và độ cứng cao, chịu lực tốt, ít bị biến dạng.
- Bề mặt sáng bóng, trơn mịn, tăng tính thẩm mỹ.
- Dễ gia công, tạo hình (có thể không cần gia nhiệt).
- Dễ vệ sinh, không phản ứng với thực phẩm, đảm bảo an toàn, vệ sinh thực phẩm.
Giải đáp thắc mắc: Inox có dẫn điện không?
Inox có dẫn điện không?
Kim loại nói chung điều có khả năng dẫn điện, cấu trúc của kim loại cho phép các electron lớp ngoài cùng dễ dàng di chuyển tự do trong mạng tinh thể. Khi có điện áp dặt vào, các electron tự do này sẽ chuyển động định hướng, tạo ra dòng điện.
Vậy inox có dẫn điện hay không? Câu trả lời là có. Do inox là hợp kim của sắt cùng nhiều kim loại khác, nên inox cũng có khả năng dẫn điện.
Inox dẫn điện có tốt không?
Để đánh giá mức độ dẫn điện của kim loại, người ta thường dựa vào điện trở suất. Điện trở suất là đại lượng vật lý chỉ mức độ cản trở dòng điện của kim loại, điện trở suất càng nhỏ, khả năng dẫn điện càng tốt. Ngược lại, điện trở suất càng cao thì khả năng dẫn điện càng kém.
Bảng điện trở suất của một số kim loại như sau:
| Kim loại | Điện trở suất (ρ) (Ω⋅m) |
| Đồng | 1.68 × 10⁻⁸ |
| Nhôm | 2.82 × 10⁻⁸ |
| Sắt | 10 × 10⁻⁸ |
| Inox | 70 – 100 × 10⁻⁸ |
Điện trở suất của inox thường cao hơn rất nhiều lần so với đồng, nhôm, sắt. Vì thế, khả năng dẫn điện của inox kém hơn rất nhiều lần so với những kim loại này.
Yếu tố ảnh hưởng đển khả năng dẫn điện của inox
Khả năng dẫn điện của inox không cố định mà chịu ảnh hưởng và có thể thay đổi do các yếu tố sau:
- Thành phần: Hàm lượng Crom, Niken cao làm tăng điện trở suất, giảm khả năng dẫn điện của inox.
- Nhiệt độ: Nhiệt độ cao khiến nguyên tử trong mạng tinh thể dao động, cản trở electron tự do dịch chuyển. Khiến cho khả năng dẫn điện của inox bị giảm đi.
- Tạp chất và gia công bề mặt: Ảnh hưởng đến khả năng dẫn điện của inox nhưng không nhiều.
Ứng dụng của inox trong môi trường điện
Khả năng dẫn điện kém giúp inox được sử dụng trong các ứng dụng không yêu cầu khả năng dẫn điện, thậm chí là yêu cầu cách điện.
- Đồ gia dụng, thiết bị bếp: Nồi, xoong, chảo inox, lò nướng, lò vi sóng inox, ấm đun nước.
- Công nghiệp, điện tử: Vỏ máy, tủ điện inox, linh kiện điện tử, ống dẫn, thanh dẫn điện inox.
- Ứng dụng khác: Hệ thống chống sét, tiếp địa, thiết bị y tế.
An toàn điện khi sử dụng thiết bị làm từ inox
Mặc dù inox dẫn điện không tốt bằng các kim loại khác, nhưng inox vẫn là vật liệu dẫn điện. Do đó, sử dụng các vật liệu làm từ inox trong môi trường điện, cần tuân thủ các nguyên tắc an toàn sau:
- Đối với các thiết bị điện có vỏ inox, cần đảm bảo vỏ thiết bị được tiếp đất đúng cách để tránh nguy cơ điện giật nếu có rò rỉ điện.
- Không nên dùng tay ướt chạm vào các thiết bị inox đang có điện, hoặc sử dụng đồ dùng inox ở gần nguồn điện hở.
- Đảm bảo các thiết bị điện inox được kiểm tra định kỳ về an toàn điện, đặc biệt là hệ thống tiếp đất và khả năng cách điện của các bộ phận liên quan.
Kết luận
Tóm lại, inox có dẫn điện, tuy nhiên, khả năng dẫn điện của inox siêu kém so với các kim loại dẫn điện tốt như đồng và nhôm. Hy vọng bài viết này giải đáp thắc mắc giúp bạn có cái nhìn đầy đủ hơn về khả năng dẫn điện của inox.
