Băng tải đóng vai trò thiết yếu trong nhiều ngành công nghiệp, đảm nhận việc vận chuyển hàng hóa và vật liệu một cách hiệu quả. Hệ thống băng tải bao gồm nhiều thành phần liên kết chặt chẽ, phối hợp nhịp nhàng tạo thành hệ thống vận chuyển hoàn chỉnh. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cấu tạo băng tải, chức năng của từng bộ phận, và những điều cần lưu ý để dễ dàng chọn được loại băng tải phù hợp.
Băng tải là gì? Nguyên lý hoạt động của băng tải
Băng tải (hay băng chuyền) là hệ thống vận chuyển liên tục sử dụng dây băng tải di chuyển trên các con lăn để vận chuyển vật liệu từ điểm A đến điểm B. Dây băng tải có thể làm từ nhiều vật liệu khác nhau như PVC, cao su, vải, inox, v.v., tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng và đặc tính của vật liệu cần vận chuyển.
Nguyên lý hoạt động cơ bản của băng tải dựa trên ma sát giữa dây băng tải và các con lăn. Khi động cơ điện truyền động quay puli, lực sẽ được truyền đến dây băng tải thông qua hệ thống truyền động, làm dây băng di chuyển trên các con lăn. Vật liệu được đặt lên dây băng tải sẽ được di chuyển cùng với chuyển động của dây băng.
Cấu tạo băng tải gồm những bộ phận nào?
Băng tải gồm khung băng tải, con lăn hoặc dây băng tải, thiết bị truyền động và thiết bị căng và nhiều bộ phận khác.
Các bộ phận chính của băng tải
Khung băng tải
Là bộ phận xương sườn, chịu lực cho toàn bộ hệ thống băng tải. Vật liệu làm khung băng tải được lựa chọn kỹ lưỡng theo tải trọng và môi trường sử dụng:
- Nhôm định hình: Trọng lượng nhẹ, khả năng chống ăn mòn tốt. Phù hợp với các ứng dụng yêu cầu tải trọng nhẹ đến trung bình.
- Inox (thép không gỉ): Độ bền cao, khả năng chống ăn mòn tuyệt vời, kể cả môi trừng khắc nghiệt. Phù hợp với các ứng dụng yêu cầu tải trọng nặng, yêu cầu vệ sinh sạch (thực phẩm, dược phẩm).
- Thép mạ kẽm (hoặc sơn tĩnh điện): Giá thành rẻ, khả năng chống gỉ sét tốt. Phù hợp với những ứng dụng trong môi trường thông thường.
Dây băng tải
Là bộ phận vận chuyển vật liệu trên hệ thống băng chuyển. Vật liệu làm dây băng rất đa dạng, được lựa chọn tuỳ theo tải trọng, đặc tính của hàng hoá cần vận chuyển.
- PVC: Bền với nhiều loại hoá chất, giá thành hợp lý, phù hợp với loại hàng có tải trọng nhẹ.
- Cao su: Độ bèn cao, khả năng bám dình tốt, phù hợp với loại hàng dạng khối, ứng dụng trong môi trường ẩm, nhiều dầu mỡ.
- Vải: Dễ dàng vệ sinh, phù hợp với ứng dụng trong ngành sản xuất thực phẩm, dược phẩm. Thường được phù thêm nhựa hoặc cao su để tăng độ bền và khả năng chống ẩm.
- Inox: Độ bền cao, chống ăn mòn tốt, thường ở dạng xích hoặc lưới, phù hợp với loại hàng có tải trọng nặng, môi trường khắc nghiệt.
Con lăn
Con lăn là bộ phận nâng đỡ, hỗ trợ dây băng di chuyển trơn tru, định hình mặt phẳng để vận chuyển vật liệu. Một hệ thống băng tải có thể gồm nhiều loại con lăn khác nhau, mỗi loại có chức năng riêng:
- Con lăn trơn: Dùng trong hệ thống vận chuyển hàng phẳng, ổn định.
- Con lăn đỡ (có rãnh): Dùng trong hệ thống vận chuyển hàng dạng rời, giúp định tâm và ngăn vật liệu rơi khỏi băng tải.
- Con lăn côn: Dùng trong hệ thống băng tải vận chuyển hàng theo đường cong, giúp dây băng và hàng vận chuyển dễ dàng.
- Con lăn chịu lực: Dùng trong hệ thống băng tải mà hàng sẽ rơi từ trên cao xuống dây băng tải.
Hệ thống truyền động
Hệ thống truyền động là bộ phận cung cấp năng lượng để băng tải hoạt động, thường bao gồm:
- Hộp động cơ điện: Biến đổi năng lượng điện thành cơ học, tạo ra lực kéo để băng tải hoạt động. Động cơ thường có mức điện áp từ 660V đến 1140V tùy theo nhu cầu vận chuyển hàng nhẹ hoặc hàng nặng.
- Hộp số: Điều chỉnh tốc độ quay của puli chủ động nhằm kiểm soát vận tốc của băng tải.
- Puli: Là bánh xe được gắn với trục chủ động và dây băng tải để truyền lực chủ động sang dây băng tải.
⇒ Có thể bạn quan tâm:
- Phụ Kiện Hệ Thống Băng Tải Tiêu Chuẩn Gồm Những Gì?
- Bản Vẽ Khung Băng Tải Chi Tiết
- Hướng Dẫn Chọn Động Cơ Băng Tải Đúng Thông Số Kỹ Thuật
Các bộ phận phụ của băng tải (tuỳ chọn)
Ngoài các bộ phận chính, băng tải còn có thể trang bị thêm các bộ phận phụ trợ tùy theo nhu cầu sử dụng cụ thể:
Thiết bị cạo và làm sạch
Đây là thiết bị dúng để loại bỏ vật liệu thừa bám lại trên dây băng tải, đảm bảo dây băng tải sạch sẽ, vệ sinh, vận hành trơn tru, hiệu quả.
Loại phổ biến:
- Dao cạo: Cố định hoặc di chuyển trên khung, sử dụng lưỡi dao để cạo sạch vật liệu.
- Bàn chải: Sử dụng lông chải để quét sạch vật liệu.
- Gạt nước: Dùng để loại bỏ nước, bùn đất, hoặc các chất lỏng khác.
Thiết bị bảo vệ và an toàn
Là thiét bị đảm bảo an toàn cho người vận hành và bảo vệ băng tải khỏi hư hỏng trong quá trình vận hành.
- Phanh: Đảm bảo băng tải không bị trượt khi dừng hoặc giảm tốc độ đột ngột.
- Tấm chắn: Che chắn khu vực chuyển động, ngăn ngừa tiếp xúc giữa người và bộ phận chuyển động.
- Nút dừng khẩn cấp: Dừng băng tải ngay lập tức khi có sự cố khẩn cấp.
- Cảm biến: Phát hiện sự cố kịp thời.
Thiết bị khác
- Chụp bụi: Giảm thiểu bụi bẩn trong môi trường làm việc.
- Hệ thống bôi trơn: Bôi trơn các bộ phận chuyển động để giảm ma sát và tăng tuổi thọ.
- Hệ thống điều chỉnh tốc độ: Điều chỉnh tốc độ di chuyển của dây băng tải theo nhu cầu.
- Hệ thống theo dõi: Theo dõi vị trí và tình trạng hoạt động của băng tải.
Lưu ý: Các bộ phận phụ trợ cần được lựa chọn phù hợp với loại băng tải, vật liệu vận chuyển và môi trường hoạt động.
Các loại băng tải phổ biến trong dây chuyển sản xuất
Hệ thống băng tải được phân loại dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau như vật liệu cấu tạo, kiểu dáng, thành phần, v.v. Hiện nay, trong các dây chuyền sản xuất của nhiều ngành công nghiệp, một số loại băng tải phổ biến thường được sử dụng bao gồm:
Băng tải cao su
- Cấu tạo: Bề mặt băng tải được làm bằng chất liệu cao su.
- Đặc điểm: Chịu nhiệt tốt, hoạt động hiệu quả trên nhiều địa hình, chịu được tải trọng cao.
- Ứng dụng: Rất phổ biến trong ngành khai thác quặng than, quặng sắt, dầu mỏ, v.v.
- Ưu điểm: Chịu mài mòn tốt, độ đàn hồi cao, tuổi thọ cao.
- Nhược điểm: Giá thành cao hơn so với các loại băng tải khác.
Băng tải xích
- Cấu tạo: Bề mặt băng tải có hình dạng xích làm từ inox hoặc nhựa.
- Đặc điểm: Chịu tải trọng cao, độ bền bỉ cao, phù hợp với các ứng dụng đòi hỏi độ an toàn và độ chính xác cao.
- Ứng dụng: Thường được sử dụng trong ngành công nghiệp thực phẩm, đồ uống, điện tử, v.v.
- Ưu điểm: Chịu được tải trọng lớn, vận hành êm ái, ít tiếng ồn.
- Nhược điểm: Chi phí bảo trì cao hơn so với các loại băng tải khác.
Băng tải con lăn
- Cấu tạo: Bề mặt băng tải là những con lăn được lắp ráp liền kề nhau, chất liệu con lăn có thể là nhựa, cao su, thép mạ hoặc inox.
- Đặc điểm: Phù hợp với vận chuyển các hàng hóa có mặt đáy cứng, bằng phẳng.
- Ứng dụng: Rộng rãi trong các ngành công nghiệp sản xuất, lắp ráp, kho bãi, v.v.
- Ưu điểm: Chi phí đầu tư thấp, dễ dàng lắp đặt và bảo trì.
- Nhược điểm: Không phù hợp với vận chuyển các vật liệu dạng rời hoặc có kích thước nhỏ.
Băng tải lưới
- Cấu tạo: Bề mặt băng tải có hình dạng lưới làm từ inox.
- Đặc điểm: Thoát nước tốt, dễ dàng vệ sinh, phù hợp với các ứng dụng trong môi trường ẩm ướt.
- Ứng dụng: Thường được sử dụng trong ngành chế biến thực phẩm, thủy sản, nông sản, v.v.
- Ưu điểm: Thoát khí tốt, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Nhược điểm: Khả năng chịu tải thấp hơn so với các loại băng tải khác.
Băng tải góc cong
- Cấu tạo: Băng chuyền có phần khung dạng cong từ 30 đến 180 độ để chuyển hướng hàng hóa.
- Đặc điểm: Giúp thay đổi hướng di chuyển của hàng hóa một cách linh hoạt.
- Ứng dụng: Được sử dụng trong các hệ thống băng tải cần thay đổi hướng di chuyển, ví dụ như giao cắt, chuyển tầng.
- Ưu điểm: Tiết kiệm không gian, tăng hiệu quả vận chuyển.
- Nhược điểm: Cấu tạo phức tạp hơn so với các loại băng tải khác, chi phí đầu tư cao hơn.
Băng tải xoắn ốc
- Cấu tạo: Thiết kế theo dạng xoắn ống quanh 1 trục theo chiều thẳng đứng, phần khung thường có độ nghiêng 10 độ.
- Đặc điểm: Vận chuyển hàng hóa lên cao hoặc xuống thấp một cách tiết kiệm không gian.
- Ứng dụng: Rộng rãi trong các ngành công nghiệp sản xuất, kho bãi, đặc biệt trong các nhà máy có diện tích mặt bằng hạn chế.
- Ưu điểm: Tiết kiệm không gian, vận chuyển được nhiều loại vật liệu khác nhau.
- Nhược điểm: Cấu tạo phức tạp, chi phí đầu tư và bảo trì cao.
Băng tải nâng hạ
- Cấu tạo: Phần khung được thiết kế nghiêng từ 30° – 45° so với mặt đất.
- Đặc điểm: Cho phép nâng hạ hàng hóa lên các vị trí cao hoặc ngược lại.
- Ứng dụng: Sử dụng trong việc xếp dỡ hàng hóa lên xe tải, container, hoặc vận chuyển hàng lên các tầng trong nhà máy.
- Ưu điểm: Giảm thiểu sức lao động, tăng năng suất làm việc.
- Nhược điểm: Phạm vi hoạt động bị giới hạn bởi chiều dài của băng tải.
Các loại băng tải khác
Ngoài các loại băng tải phổ biến kể trên, còn có một số loại băng tải chuyên dụng khác như:
- Băng tải mini: Có kích thước nhỏ, gọn nhẹ thường được sử dụng trong công đoạn chế tạo máy hoặc đóng gói.
- Băng tải chịu nhiệt: Có khả năng chịu nhiệt độ cao, hoạt động hiệu quả trong các môi trường khắc nghiệt như lò nung, sản xuất vật liệu chịu nhiệt, v.v.
- Băng tải xếp: Có khả năng thu gọn hoặc mở rộng, thường được kết hợp với các xe tải phục vụ cho hoạt động bốc xếp hàng hóa nhanh chóng.
- Băng tải rung: Sử dụng lực rung để sàng lọc hoặc di chuyển các vật liệu dạng rời.
Ứng dụng của băng tải
Băng tải đóng vai trò thiết yếu trong nhiều ngành công nghiệp, hỗ trợ vận chuyển hàng hóa và vật liệu một cách hiệu quả. Hệ thống băng tải được ứng dụng rộng rãi trong hầu hết các lĩnh vực, mang lại nhiều lợi ích kinh tế và xã hội to lớn:
- Ngành chế biến thực phẩm, đồ uống: Vận chuyển nguyên liệu, thành phẩm trong quá trình sản xuất, chế biến, đóng gói.
- Ngành sản xuất linh kiện điện tử: Vận chuyển linh kiện, thành phẩm trong quá trình sản xuất, lắp ráp.
- Ngành sản xuất ô tô, xe máy: Vận chuyển các bộ phận, phụ tùng trong quá trình lắp ráp.
- Ngành dược phẩm, hóa chất: Vận chuyển nguyên liệu, sản phẩm trong quá trình sản xuất, đóng gói.
- Ngành khai khoáng: Vận chuyển quặng sắt, than đá, các loại khoáng sản khác.
- Ngành xây dựng: Vận chuyển vật liệu xây dựng như cát, đá, xi măng.
- Ngành logistics: Vận chuyển hàng hóa trong kho bãi, cảng biển, sân bay.
- Ngành nông nghiệp: Vận chuyển lúa gạo, trái cây, rau củ quả.
- Hệ thống phòng sạch: Vận chuyển vật liệu, dụng cụ trong môi trường vô trùng.
- Sân bay, nhà hàng: Vận chuyển hành lý, thực phẩm.
- Kho hàng: Vận chuyển hàng hóa từ nơi này sang nơi khác trong kho.
- Trung tâm thương mại: Vận chuyển hàng hóa từ quầy hàng đến khu vực thanh toán.
Băng tải mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho các doanh nghiệp và xã hội. Việc lựa chọn và sử dụng hệ thống băng tải phù hợp sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả vận hành, nâng cao năng suất lao động, và góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Quý doanh nghiệp cần mua hoặc gia công băng tải inox, liên hệ Gia Công Thanh Phát theo hotline 0886.862.680 – 0964.192.715 để được tư vấn và báo giá.
